γράφει ο Fyodor Lukyanov, αρχισυντάκτης του Russia in Global Affairs, πρόεδρος του προεδρείου του Συμβουλίου Εξωτερικής και Αμυντικής Πολιτικής και διευθυντής ερευνών του Valdai International Discussion Club.
Τα γεγονότα του περασμένου Φεβρουαρίου προκάλεσαν τότε σοκ, αλλά τώρα φαίνεται ότι η σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη.
Το έτος 2022 έφερε τα πάνω κάτω. Με το πλεονέκτημα της εκ των υστέρων γνώσης – έχοντας ξεπεράσει το σοκ που βίωσαν όλοι τον Φεβρουάριο, όταν τα ρωσικά στρατεύματα εισήλθαν στην Ουκρανία – δεν είναι τόσο δύσκολο να εξηγήσουμε πώς συνέβη. Και ακόμη και πώς δεν θα μπορούσε να είχε γίνει διαφορετικά. Επίσης, μετά από δέκα ολόκληρους μήνες, είναι αρκετά σαφές γιατί η εκστρατεία δεν πήγε όπως είχε προγραμματιστεί.
Το τελευταίο είναι πιθανώς ακόμη και κάτι θετικό. Η πρόσοψη κατέρρευσε, αποκαλύπτοντας τον σκελετό. Δεν ήταν ακριβώς όπως το φανταζόμασταν. Κάποιες κατασκευές που θεωρούνταν ότι ήταν φερέγγυες είχαν αναπάντεχα κρεμάσει. Άλλες, ύποπτες ως αναξιόπιστες, στέκονταν ισχυρότερες απ’ ό,τι νομίζαμε. Υπάρχουν λιγότερες ψευδαισθήσεις, αν και η μηχανή της πληροφορίας εργάζεται για να τις διατηρήσει. Αλλά αυτό γίνεται βασικά από την αδράνεια. Η ανάγκη για μια ριζική ανανέωση της αρχιτεκτονικής είναι προφανής.
Η ουκρανική νάρκη τοποθετήθηκε όταν κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση. Οι βλοσυροί ρεαλιστές γνώριζαν από την αρχή ότι ο διαχωρισμός αυτού που για πολύ καιρό αποτελούσε έναν ενιαίο χώρο – όπου ήταν σχεδόν αδύνατο να χαραχθεί ένα φυσικό όριο – δεν θα ήταν εφικτός. Στη Ρωσία, όπως στο βυθό ενός τυρφώνιου βάλτου, σιγόκαιγε η διαφωνία με την απώλεια εδαφών καθοριστικής πολιτιστικής και ιστορικής σημασίας. Στην Ουκρανία, οι ριζοσπάστες εθνικιστές θρηνούσαν ότι η ανεξαρτησία ήρθε «χωρίς κόστος» και πίστευαν ότι τα έθνη γεννιούνται σε πολέμους. Τα άκρα έχουν πλέον συγκλίνει.
Η Ρωσία ασχολήθηκε με το ουκρανικό ζήτημα όταν αυτό κατέστη κεντρικό θέμα της παγκόσμιας τάξης. Αν και μπορεί να συνέβη και το αντίστροφο – έγινε τόσο σημαντικό επειδή η Ρωσία προσπάθησε να το λύσει. Το σημείο καμπής ήταν πιθανότατα η απόφαση του πρώην προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς για το αν θα γείρει προς τη Δύση (προς την ΕΕ) ή προς την Ανατολή (προς την EEU), το 2013.
Οι δύο αποκλίνουσες θέσεις είναι πλέον σταθερά συνυφασμένες. Και η χώρα μας αντιμετωπίζει σθεναρή αντίσταση, λόγω της επιθυμίας του γειτονικού κράτους να υπερασπιστεί την ταυτότητά του και της ετοιμότητας των δυτικών μεγαλοαστών να θυσιάσουν αυτό το ίδιο το έθνος για να βάλουν τη Μόσχα στη θέση του.
Ωστόσο, η Ρωσία υποβλήθηκε οικειοθελώς σε αυτή τη δοκιμασία πίεσης και το μέλλον της εξαρτάται από το αποτέλεσμα. Σε αυτή τη συγκυρία, δεν είναι πλέον δυνατόν να αντιστραφεί η πορεία της.
Επιπλέον, η αβεβαιότητα των στόχων της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» αντικατοπτρίζει την υπερκείμενη φύση της πρόκλησης. Οι στόχοι δεν θα γίνουν πλήρως κατανοητοί μέχρι το τέλος, διότι δεν θα είναι εμφανείς μέχρι να συμβεί αυτό.
Η ιδιαιτερότητα του σύγχρονου κόσμου είναι ότι δεν υπάρχει απόλυτη νίκη. Αυτό είναι το κύριο παράδοξο εδώ – ο πόλεμος έχει επιστρέψει ως μορφή κρατικών σχέσεων, αλλά δεν περιλαμβάνει ένα σαφές αποτέλεσμα με την κλασική έννοια. Αυτό περιπλέκει δραματικά τη φύση του ανταγωνισμού και τον καθιστά εγγενώς μη γραμμικό. Και το αποτέλεσμά του είναι έτσι «υβριδικό», με καθοριστικό παράγοντα την αντοχή και την ανθεκτικότητα των κρατών κάτω από την ομοβροντία διαφορετικών χτυπημάτων που αφθονούν στο απρόβλεπτο διεθνές περιβάλλον.
Η σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας έχει μετατραπεί σε σύγκρουση για αυτοδιάθεση τόσο για τη Ρωσία όσο και για την Ουκρανία. Με την κυριολεκτική έννοια: ως προς το ποιοι είμαστε. Ενώ η αυτοδιάθεση της Ουκρανίας μοιάζει με παραδείγματα από την ιστορία της οικοδόμησης εθνών-κρατών, στη Ρωσία η κατάσταση είναι πολύ πιο περίπλοκη.
Πολλές από τις έννοιες του παρελθόντος δεν θα περάσουν τη δοκιμασία αυτής της σύγκρουσης. Οι εντελώς αρχαϊκές θέσεις δεν είναι βιώσιμες στις σημερινές παγκόσμιες συνθήκες, ακόμη και αν φαίνεται ότι ο κόσμος έχει γυρίσει προς τα πίσω. Αλλά και η μεταμοντέρνα μίμηση δεν θα λειτουργήσει πλέον. Είναι πάρα πολύ αληθινή και τραγική. «Δεν είναι απλή απαγγελία από τον ηθοποιό, αλλά σοβαρή απώλεια που πρέπει να αποκαλύψει», για να παραθέσω τα λόγια του συγγραφέα Μπόρις Πάστερνακ, στο ποίημά του «Έπρεπε να ξέρω ότι αυτό θα συνέβαινε».
Το έτος μεταξύ της τριακοστής επετείου της κατάρρευσης της ΕΣΣΔ (Δεκέμβριος 2021) και της εκατονταετηρίδας της δημιουργίας της (τελευταία εβδομάδα του 2022) έχει γίνει μια εκπληκτική πύλη στην αιωνιότητα. Τα αιώνια υπαρξιακά ερωτήματα που η χώρα μας έχει αντιμετωπίσει επανειλημμένα σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας της είναι και πάλι επίκαιρα. Η παγκόσμια τάξη πραγμάτων μπορεί να περιμένει.
Μετάφραση από το πρωτότυπο: Καταχανάς (Γ. Μεταξάς)
RT news
Κανένα ζόρι 